>

Rozszerzenie sieci dróg płatnych w Polsce dla pojazdów powyżej 3,5 t DMC od 1 listopada 2024 r.

Rząd Polski przygotowuje się do istotnego rozszerzenia sieci dróg płatnych dla pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej (DMC) powyżej 3,5 tony. Na mocy nowego rozporządzenia Rady Ministrów, które wejdzie w życie 1 listopada 2024 r., ponad 1400 km nowych odcinków autostrad i dróg ekspresowych zostanie objętych systemem opłat elektronicznych. Obecnie opłaty są pobierane na ok. 3660 km dróg krajowych, a po wprowadzeniu nowych regulacji ta liczba wzrośnie do ponad 5000 km​

>Główne założenia nowego rozporządzenia
Projekt przewiduje wprowadzenie opłat na nowo wybudowanych odcinkach autostrad oraz dróg ekspresowych, które zostały oddane do użytku po 2017 roku. Dotyczy to m.in. autostrady A1, A2, A4, a także licznych odcinków dróg ekspresowych, takich jak S1, S3, S7, S8 czy S19. Rozszerzenie obejmie również drogi o niższej klasie technicznej, takie jak drogi krajowe klasy GP i G​.
Głównym celem tego rozszerzenia jest zwiększenie przychodów Krajowego Funduszu Drogowego (KFD). Środki z opłat zostaną przeznaczone na dalszą rozbudowę infrastruktury drogowej w Polsce, co ma kluczowe znaczenie dla utrzymania wysokiej jakości dróg oraz ich modernizacji. W projekcie rozporządzenia podkreśla się, że opłaty elektroniczne stanowią jedno z kluczowych źródeł finansowania inwestycji drogowych w kraju​.
>Polityka zrównoważonego transportu i równowaga międzygałęziowa
Rozszerzenie sieci dróg płatnych jest elementem szerszej strategii transportowej Polski. Projekt rozporządzenia wpisuje się w założenia Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności (KPO), który zakłada m.in. zwiększenie konkurencyjności sektora kolejowego. Wprowadzenie opłat na nowe odcinki dróg ma na celu optymalizację zadań przewozowych w transporcie drogowym oraz zachęcenie przewoźników do korzystania z alternatywnych form transportu, takich jak kolej​
Promowanie równowagi międzygałęziowej między transportem drogowym a kolejowym ma również na celu ograniczenie emisji CO2 oraz zmniejszenie natężenia ruchu na drogach, co przyczyni się do poprawy bezpieczeństwa i komfortu podróżowania. Opłaty te mogą sprawić, że transport kolejowy stanie się bardziej konkurencyjną alternatywą, zwłaszcza w kontekście przewozów towarowych​
>Wpływ na przewoźników i branżę transportową
Rozszerzenie sieci dróg płatnych wpłynie bezpośrednio na przedsiębiorstwa transportowe, szczególnie te, które zajmują się przewozami towarów na duże odległości. Wzrost liczby dróg objętych opłatami oznacza, że firmy te będą musiały uwzględnić dodatkowe koszty w swoich kalkulacjach transportowych. Może to skłonić niektóre firmy do szukania bardziej efektywnych tras lub korzystania z innych form transportu.
Rząd jednak zakłada, że opłaty drogowe mają stanowić narzędzie wspierające zrównoważony rozwój infrastruktury oraz optymalizację zadań przewozowych. W dłuższej perspektywie korzyści te mają przewyższać krótkoterminowe obciążenia dla sektora transportowego, zwłaszcza dzięki modernizacji i poprawie stanu dróg, co w efekcie może przyczynić się do lepszego funkcjonowania branży​
>Opłaty elektroniczne i system eTOLL
System poboru opłat eTOLL, który zostanie zastosowany na nowych odcinkach dróg, funkcjonuje od 2021 roku. Zastąpił on wcześniejszy system viaTOLL i opiera się na technologii pozycjonowania satelitarnego. System eTOLL jest bardziej nowoczesny i elastyczny, pozwalając na dokładniejsze monitorowanie pojazdów i efektywniejsze zarządzanie poborem opłat. Umożliwia to również lepszą kontrolę nad ruchem drogowym oraz pozwala na bieżąco analizować jego natężenie​.
Rozporządzenie wprowadza szczegółowe stawki opłat, które zależą od klasy drogi oraz rodzaju pojazdu. Opłaty będą różniły się w zależności od liczby osi pojazdu oraz jego wpływu na infrastrukturę drogową. Stawki te zostaną określone w załącznikach do rozporządzenia i będą różne dla autostrad, dróg ekspresowych oraz dróg krajowych niższej kategorii​.
>Podsumowanie
Rozszerzenie sieci dróg płatnych w Polsce od 1 listopada 2024 r. to krok w kierunku dalszej modernizacji infrastruktury transportowej oraz realizacji założeń zrównoważonego rozwoju. Nowe regulacje mają na celu zwiększenie przychodów Krajowego Funduszu Drogowego, a także promowanie bardziej ekologicznych form transportu, takich jak kolej. Choć wprowadzenie nowych opłat będzie wyzwaniem dla przewoźników, długoterminowe korzyści wynikające z poprawy stanu infrastruktury mogą przynieść pozytywne efekty zarówno dla gospodarki, jak i jakości transportu drogowego w Polsce.


Źródła:
Serwis Samorządowy PAP
Kancelaria Prezesa Rady Ministrów